Χαλκός: χρήσεις, εφαρμογές, είδη…

Ο χαλκός και τα φυτά

Είναι ένα από τα ιχνοστοιχεία που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των φυτών. Η έλλειψη χαλκού στα φυτά, αν και είναι δύσκολο να εντοπιστεί με γυμνό μάτι, προκαλεί συμπτώματα όπως μαρασμό φύλλων με πιο ανοιχτόχρωμο χρώμα (κοντά στο κίτρινο και νανισμούς).

Ο χαλκός και το έδαφος

Η ποσότητα του pH του εδάφους καθώς και της οργανικής ύλης είναι τα κυρίαρχα στοιχεία που επηρεάζουν  τη διαθεσιμότητα του χαλκού.  Η συγκέντρωση της οργανικής ύλης μειώνει την διαθεσιμότητα του χαλκού στο έδαφος και στις καλλιέργειες.

α. Βορδιγάλειος πολτός: θειικός χαλκός σε συνδυασμό με ασβέστη. Ιδιαίτερα φυτοτοξικός με χρήση κυρίως το χειμώνα.

Ο χαλκός σαν φυτοπροστατευτικό προϊόν στη γεωργία χρησιμοποιείται σε τέσσερις μορφές. Με βάση τα εγκεκριμένα σκευάσματα που κυκλοφορούν στην αγορά υπάρχουν οι εξής κατηγορίες χαλκούχων  σκευασμάτων:

β. Υδροξείδιο του χαλκού: λιγότερο τοξικός από τους υπόλοιπους. Χρησιμοποιείται και την άνοιξη σε πολλές καλλιέργειες.

γ. Οξυχλωριούχος χαλκός: ο λιγότερο τοξικός από τους δύο πρώτους και πλέον χρησιμοποιείται για πλήθος ασθενειών ακόμα και το καλοκαίρι. Ο χαλκός δρα στο κυτταρικό τοίχωμα των μυκήτων που προσβάλλουν τα φυτά και όταν εισέρχεται στο εσωτερικό του κυττάρου προκαλεί ανωμαλίες στην αναπνοή τους.

δ. Oξείδιο του χαλκού: δεν είναι συνηθισμένη μορφή, αλλά χρησιμοποιείται σε αρκετές περιπτώσεις.

Πότε να κάνω εφαρμογή με χαλκούχο σκεύασμα;

Προτείνεται η χρήση βορδιγάλειου πολτού ή υδροξειδίου του χαλκού νωρίς το χειμώνα κατά  την πτώση των φύλλων και μέχρι το Φεβρουάριο, ενώ αργότερα μπορεί να γίνει εφαρμογή του οξυχλωριούχου ή και του υδροξειδίου του χαλκού που είναι λιγότερο φυτοτοξικοί για να μην κινδυνεύει η νέα βλάστηση την άνοιξη.

Ο βορδιγάλειος πολτός είναι πιο κατάλληλος για την αντιμετώπιση πολλών μυκήτων καθώς και για σκωριάσεις και σήψεις ριζών. Η σύστασή του είναι γαλαζόπετρα με ασβέστη σε μορφή υδατοδιαλυτών κόκκων ή σκόνης που διαλύονται στο νερό.

Μια άλλη εφαρμογή του πολτού είναι η επάλειψη (βάψιμο) του κορμού των δέντρων και των τομών, το οποίο γίνεται με πολτό μεγάλης συγκέντρωσης στο νερό και εφαρμογή με βούρτσα. Αυτή η επάλειψη βοηθάει πολύ στην προστασία από μολύνσεις ασθενειών του εδάφους.

Όταν αρχίσει η νέα βλάστηση και η ανθοφορία των φυτών πρέπει να αποφεύγουμε τη χρήση βορδιγάλειου πολτού και να χρησιμοποιούμε τον οξυχλωριούχο χαλκό. Ο οξυχλωριούχος χαλκός είναι λιγότερο τοξικός, αλλά έχει μικρότερη προσκολλητική ικανότητα , γι’ αυτό πρέπει να ψεκάζεται μέχρι απορροής (καλό ψέκασμα) ή με χρήση προσκολλητικού. Δεν χρησιμοποιείται στην άνθηση των φυτών και λίγο πριν από αυτή. Έχει μεγάλο εύρος δράσης κατά πολλών μυκήτων σε πυρηνόκαρπα, μηλοειδή, ελιά, ξινά καλλωπιστικά, κωνοφόρα, ανθοφόρα, λαχανικά φυτά και αμπέλι.

Οι δράσεις του χαλκού…

Ο χαλκός γενικά πέρα από την μυκητοκτόνο δράση του έχει και βακτηριοκτόνο δράση. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση και προστασία από βακτήρια, όπως το βακτηριακό κάψιμο της αχλαδιάς και το βακτηριακό έλκος των πυρηνόκαρπων.  Η δράση του χαλκού εναντίων των βακτηρίων ενισχύει και την άμυνα των φυτών στους παγετούς.

Στα πυρηνόκαρπα καλό θα ήταν να γίνονται προληπτικές εφαρμογές, με βάση πάντα και τις γεωργικές προειδοποιήσεις για ασθένειες,  όπως Εξώασκος, Κορύνεο, Βακτηριακό έλκος, Φώμοψη.

Στα εσπεριδοειδή, εκτός από την προληπτική του δράση σε διάφορες ασθένειες, η εφαρμογή χαλκού λειτουργεί προληπτικά κατά της κομμίωσης (κόλλα που εμφανίζεται στον κορμό και τα κλαδιά του φυτού). Οι κομμιώσεις σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στην έλλειψη χαλκού και είναι σπάνιες όπου εφαρμόζονται χαλκούχα σκευάσματα.

Στην ελιά, μπορούν να γίνουν προληπτικοί ψεκασμοί στις αρχές του φθινοπώρου, καθώς και μετά την συλλογή του ελαιοκάρπου και το κλάδευμα για την επούλωση των πληγών. Δρα κατά του καρκίνου της ελιάς και άλλων μυκητολογικών ασθενειών. Μπορούν ακόμα, να γίνουν μερικοί ψεκασμοί και στις αρχές της Άνοιξης. Οι εφαρμογές πρέπει να σταματήσουν πριν την άνθηση. Ο βορδιγάλειος πολτός εφαρμόζεται μόνο μετά τη συγκομιδή. Οι επεμβάσεις με υδροξείδιο ή με οξυχλωριούχο χαλκό θα πρέπει να σταματούν μετά από ένα μήνα πριν τη συγκομιδή.

Πάντα συμβουλευόμαστε τις υποδείξεις του γεωπόνου και καθώς και την ετικέτα του εκάστοτε σκευάσματος.

Με τι συνδυάζονται τα χαλκούχα σκευάσματα;

Όσον αφορά το βορδιγάλειο πολτό, δεν συνδυάζεται με σκευάσματα που παρουσιάζουν ισχυρή όξινη και βασική αντίδραση. Δεν συνδυάζεται με οργανοφωσφορικά (Chlorpyrifos) και καρβαμιδικά εντομοκτόνα (fenoxycarb), πυρεθρίνες, καθώς και maneb, mancozeb, folpet, captan, thiram, ziram, myclobutanil, dodine, formetanate. Δεν συνδυάζεται με ελαιούχα σκευάσματα (Paraffin oil) όταν ο ψεκασμός γίνεται εκτός του ληθάργου των δέντρων. Δεν συνδυάζεται με Indoxacarb, Lanatte (Methomyl), Copper hydroxide, Chlorothalonil, Pyrimethanil, Fosetyl alyminium, Cydia pomonella granulosis virus. Δεν συνδυάζεται με όλα τα σκευάσματα που αναφέρουν στην ετικέτα: ”Δεν συνδυάζεται με σκευάσματα αλκαλικής αντίδρασης”.

Όσον αφορά το υδροξείδιο του χαλκού, δε συνδυάζεται με όξινα σκευάσματα και αλκαλικούς πολτούς. Ακόμη δεν συνδυάζεται με σκευάσματα που περιέχουν thiram.

Ο οξυχλωριούχος χαλκός δεν συνδυάζεται με αλκαλικά κα όξινα σκευάσματα και με σκευάσματα που περιέχουν thiram, captan.

Φυτοτοξικότητα

Καλό είναι να γνωρίζουμε ότι όλα τα χαλκούχα σκευάσματα δεν είναι ακίνδυνα και η χρήση τους απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Δεν ψεκάζουμε τις ημέρες που υπάρχει παγετός και αποφεύγονται μεγαλύτερες δόσεις φαρμάκου από τις συνιστώμενες. Δεν είναι ιδιαίτερα τοξικά για τις μέλισσες, αλλά για τα ψάρια και τα παραγωγικά ζώα. Η χρήση πρέπει να γίνεται πάντα με τις οδηγίες του γεωπόνου.

Προβλήματα φυτοτοξικότητας μπορεί να προκύψουν εάν έχουμε επανειλημμένους ψεκασμούς ανά εβδομάδα και δεν ποτίσουμε ή δεν βρέξει, οι συγκεντρώσεις του χαλκού θα είναι υψηλές. Έτσι με το που θα βρέξει θα διαλυτοποιηθεί μεγάλη ποσότητα χαλκού και μπορεί να δημιουργήσει φυτοτοξικότητες.

Συγκεκριμένα ο βορδιγάλειος πολτός: είναι φυτοτοξικός στη ροδακινιά, κερασιά και δαμασκηνιά αφού φουσκώσουν τα μάτια. Επίσης, μπορεί να παρουσιάσει φυτοτοξικότητα στα κολοκυνθοειδή κάτω από ορισμένες συνθήκες (υψηλή υγρασία). Φυτοτοξικότητα παρουσιάζει και σε ορισμένες ποικιλίες μηλιάς. Στη μηλιά να χρησιμοποιείται μετά την άνθηση. Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά τη διάρκεια ανθοφορίας.

Υδροξείδιο του Χαλκού: είναι φυτοτοξικό στα πυρηνόκαρπα μετά την έκπτυξη των φύλλων. Επαναλαμβανόμενες χρήσεις στα μηλοειδή μπορέι να επροκαλέσουν καστανό χρωματισμό. Στη μηλιά οι εφαρμογές να σταματούν όταν η πράσινη κορυφή είναι μήκους 1 εκ.. Γενικά να αποφεύγεται η χρήση κατά την άνθηση. Ο κίνδυνος φυτοτοξικότητας αυξάνεται στις χαμηλές θερμοκρασίες (< 5 °C) και σε υγρασία.

Οξυχλωριούχος χαλκός: είναι φυτοτoξικός στη ροδακινιά, κερασιά και δαμασκηνιά μετά το φούσκωμα των οφθαλμών καθώς και στα κολοκυνθοειδή. Οι ποικιλίες μηλιάς Golden delicious, Jonathan, Reinette και Staimon είναι ευαίσθητες όταν το σκεύασμα εφαρμόζεται μετά την έναρξη της βλάστησης. Στη μηλιά και αχλαδιά να χρησιμοποιείται πριν την άνθηση. Γενικά να αποφεύεται η χρήση κατά την άνθηση.

Οξείδιο του χαλκού: στις ετήσιες καλλιέργειες να μη χρησιμοποιείται η μεγάλη δόση στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης γιατί παρουσιάζεται φυτοτοξικότητα. Είναι φυτοτοξικό στη ροδακινιά, αφού φουσκώσουν τα μάτια, στα κολοκυνθοειδή και τα σταυρανθή.

Πηγή: Plant Protection

Share on Google Plus